Park Krajobrazowy Orlich Gniazd jest jednym z bardziej zróżnicowanych obszarów pod względem geomorfologii oraz rodzajów siedlisk. Jest to teren wyjątkowy, gdzie w odległości paru metrów znajduje się mozaika zbiorowisk roślinnych różniących się między sobą składem florystycznym i charakterem ekologicznym.

Fitocenozy zbiorowisk kserotermicznych stykają się z płatami zbiorowisk leśnych, a naskalna roślinność ciepłolubna ze zbiorowiskami higrofilnych i wilgotnych skał.. Występują tu kontrasty glebowe spowodowane sąsiedztwem skał wapiennych z piaskami, lessami, glebami próchniczymi lub wywierzyskami zimnych źródeł. Istotny i bardzo interesujący element zróżnicowanej szaty roślinnej stanowią murawy kserotermiczne (Festuco – Brometea), to ekosystemy, które należą do najcenniejszych, a jednocześnie najbardziej zagrożonych elementów środowiska przyrodniczego Polski i Europy.

Celem ochrony i zachowania wartości przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd w 2019 roku, w ramach udzielonego wsparcia z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, wykonano działania czynnej ochrony przyrody. W obrębie półnaturalnych, siedlisk otwartych – muraw kserotermicznych i naskalnych przeprowadzono ekstensywny, obwoźny wypas zwierząt gospodarskich – owiec i kóz. Wypas, czyli selektywne zgryzanie przez owce i kozy, to podstawa najlepszej ochrony. Zwierzęta wybierają rośliny miękkolistne, omijając te o budowie kseromorficznej. Praca naszych „ekologicznych kosiarek” prowadzi do uregulowania składu gatunkowego i wzrostu różnorodności biologicznej siedlisk kserotermicznych.

Działaniem łącznie objęto areał około 108,1 ha, w tym obszary Projektu LIFE11 NAT/PL/000432. Wypas owiec i kóz objął obszary położone w: Trzebniowie, Suliszowicach, Łutowcu, Gorzkowie, Ludwinowie, Łutowcu, Ryczowie, Niegowonicach, Olsztynie, Niegowie, Rzędkowicach, Piasecznie, Morsku, Smoleniu, Zaborzu, Mstowie, Zdowie, Strzegowie.

Fot. 1

Fot. 1 Ryczów Babia Góra

Fot. 2

Fot. 2 Wypas na wzgórzu Cegielnia w Olsztynie.

Fot. 3

Fot. 3 Góry Towarne - Olsztyn.

Fot. 5

Fot. 4 Jurajski redyk w Morsku.

Fot. 6

Fot. 5 Wypas na wzgórzu Bukowiec w Niegowie.

Fot. 7

 

Fot. 8

Fot. 6-7 Wypas na wzniesieniach jurajskich w Mstowie.

Fot. 9

Fot. 8 Wypas na wzgórzu Szwejcera w Mstowie.

Fot. 10

Fot. 9 Niegowonice.

Fot. 11

Fot. 10 Cisownik Ryczów.

Fot. 12

Fot. 13

Fot. 11,12 Wypas na wzniesieniach jurajskich w Piasecznie

Fot. 14

Fot. 13 Skałki Małe i Duże w Olsztynie.

Fot. 15

Fot. 14 Ststkowa Góra - Olsztyn.

Fot. 16

Fot. 15 Trzebniów - Kazubiec.

Fot. 17

Fot. 16 Wzgórze Wypaleniec - Smoleń

Fot. 18

Fot. 19

Fot. 17, 18 Rzędkowice

Autor zdjęć: Milena Piątkowska