Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego - „Pasażer na gapę” – czyli rdestowiec sachaliński w Dolinie Wodącej

Szczegóły: Ewa Walus; Kategoria: Aktualności; Opublikowano: 11 luty 2020

Inwazje biologiczne to podstawowy problem dzisiejszej ochrony przyrody w Polsce i na świecie. Podlegają im organizmy żywe (rośliny i zwierzęta) przenoszone wskutek działalności człowieka na miejsca, gdzie nigdy wcześniej nie występowały. Są one silniejsze, ponieważ nie mają u nas naturalnych wrogów. Rozrastając się i rozprzestrzeniając uniemożliwiają rozwój naszym rodzimym gatunkom.

Do grupy gatunków inwazyjnych należy rdestowiec sachaliński (Reynoutria sachalinensis), roślina o okazałych rozmiarach, pokrojem przypominająca bambusa. Źródłem inwazji tego gatunku są szybko rosnące i regenerujące się kłącza oraz pędy. Nowa roślina może rozwinąć się z niewielkiego fragmentu kłącza oraz pędu zawierających pojedynczy węzeł, który umieszczony w glebie lub w wodzie da początek nowemu osobnikowi.

Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego w 2019 r. (przy wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach), przeprowadził zabiegi eliminujące „azjatyckiego przybysza” z obszaru w Dolinie Wodącej. Prace na tym obszarze prowadzone są od 2014 r.

W 2019 r. przeprowadzono:

koszenie ręczne i mechaniczne powierzchni rdestowca – łącznie około – 0,7 ha;
dwukrotne przeprowadzenie orki na głębokości około 40 cm od powierzchniowej warstwy gleby, połączonej z wydobywaniem kłaczy – około 0,4 ha;
dwukrotne bronowanie obszaru po wykonanej orce (wyrównywanie gleby) połączonej z wydobyciem kłączy – około 0,4 ha;
dwukrotne wykoszenie roślinności łąkowej i usunięcie biomasy – około 0,4 ha
ręczne usuwanie pędów i kłączy rdestowca w miejscach niedostępnych dla sprzętu mechanicznego – około 0,3 ha;
zebranie starej i uszkodzonej czarnej folii oraz uszkodzonej agrowłókniny z całości obszaru 0,4 ha; uporządkowanie terenu po zebraniu izolacji;
pokrycie obszaru 0,4 ha czarną, wytrzymała, mocną, odporną na promieniowanie UV i uszkodzenia agrotkaniną (mata ściółkująca), trwałe umocowanie tkaniny za pomocą kołków (szpilki/kotwice),
na bieżąco punktowe usuwanie odrastających pędów i kłączy rdestowca – na powierzchni około 1,5 ha;
dokładne uprzątnięcie i uporządkowanie po każdorazowo wykonanym zabiegu terenu prac;

Na podstawie kilkuletnich obserwacji stanowiska objętego zabiegami, należy stwierdzić, że działania związane z usuwaniem rdestowca sachalińskiego prowadza do zmniejszenia populacji na tym obszarze (populacja nie tworzy zwartego płatu, pędy rdestowca są cieńsze i niższe), corocznie powstałej biomasy jest mniej, a wydobywane kłącza są krótsze, o mniejszej średnicy w stosunku do lat ubiegłych. Należy jednak stwierdzić, że ważna jest powtarzalność i kontynuacja zabiegów eliminacji „azjatyckiego przybysza” w Dolinie Wodącej.

Fot. 2